یک سلسله نوسانات است که همه افراد در زندگی تجربه می کنند و این نوسان ها دامنه گسترده ای دارند. اگر این نوسانات ضربه به کار و زندگی ما نزند، لقب اختلالات خلقی را به آنها نمی دهیم اما زمانی که نوسانات شدید شد بطوری که فرد را زمین گیر کرد و فرد نتوانست کار و حرکت بکند، آنگاه میتوان گفت که او دچار اختلالات خلقی است و نیاز به درمان دارد.
شما وقتی حس و حال ندارید که از رخت خواب بیرون بی آیید یا کار های شخصیتان را انجام دهید و ارتباطی با دیگران داشته باشید، یا حنی آنقدر انرژی دارید که بخواهید به دیگران آسیب بزنید و پرخاشگری کنید اینجاست که بحث اختلالات خلقی مطرح می شود.
عوامل ایجاد اختلالات خلقی
اختلالات خلقی عوامل مختلفی دارند که در ادامه به معرفی این عوامل می پردازیم. عوامل اختلالات خلقی شامل موارد زیر می باشد:- عوامل نوروبیولوژیک
- عوامل اجتماعی
- عوامل روانشناختی
عوامل نوروبیولوژیک
مانند میزان خواب: بدخوابی و بی خوابی آستانه ی تحریک پذیری را پایین می آورد و شما را دچار نوسانات خلقی میکند. خواب زیاد نیز شما را وارد فاز افسردگی و دلمردگی می کند.عوامل اجتماعی
مانند منازعات خانوادگی: اگر خانواده ها مدیریت درستی بر عواطف، احساسات، هیجانات، بیان و خواسته هایشان نداشته باشند دچار مشکل میشوند. تعامل غلط با خانواده و اشکال در روابط بین اعضا می تواند یکی از دلایل اختلالات خلق باشد.عوامل روانشناختی
مانند نا امیدی: نا امیدی یعنی فرد احساس می کند که نتیجه ی مورد نظر او هرگز و تحت هیچ شرایطی حاصل نخواهد شد. فرد همیشه میگوید نتایج منفی قطعا بدست خواهد آمد. به نوعی هر فعلی را مساوی با عملکرد مرگ میبیند؛در عملکرد مرگ اینگونه است که وقتی فردی می میرد کاری از دست کسی برنخواهد آمد و نا امیدی هم به نوعی از همین موضوع ناشی می شود و فرد را دچار اختلالات خلقی میکند. نا امیدی میتواند حتی منجر به افسردگی و حتی خودکشی شود.
خلق به چه معناست؟
خلق (Mood ) یک حالت هیجانی نافذ و پایداری است که شما می توانید از افراد ببینید. میزان پایداری و نفوذ آن به حدی است که میتواند روی جهان بینی شما و روی تصمیمات و مسیر زندگی شما تاثیر مستقیم داشته باشه برای همین میگوییم که خلق نافذ و تاثیرگذار است. این خلق شماست که تعیین میکند چگونه و با چه کیفیتی زیست کنید و با دیگران در تعامل باشید. به تظاهر و نمود بیرونی خلق شما “عاطفه” ( Affect) میگویند. دیگران عاطفه ی شما را می بینند و بر اساس آن تصمیم می گیرند با شما چگونه تعامل برقرار کنند. با توجه به خلق شما این عاطفه می تواند متفاوت باشد. بطور مثال: فردی در درونش یک خلق پایین یا ناراحت و غمگینی را تجربه میکند و عاطفه ی بیرونی او نیز نمایانگر ناراحتی وی میباشد . اما گاها ممکن است فرد از درون خلق ناراحت داشته باشد اما سعی کند عاطفه ای شاد و یا بی غم از خود نشان بدهد. چرا ممکن است درون و بیرون آدم ها با هم متفاوت باشد؟ زیرا لزوما عاطفه ی آدم ها مبین خلق درونی آنها نیست.انواع اختلالات خلقی
اختلالات خلقی شامل موارد زیر می شود:- افسردگی اساسی
- دو قطبی
- نیمه شیدایی
- افسرده خویی
- خلق ادواری
افسردگی اساسی ( Major Depressive Disorder )
افسردگی شدید گاهی اوقات می تواند از نسلی به نسل دیگر در خانواده ها رخ دهد، اما اغلب ممکن است افرادی را تحت تأثیر قرار دهد که سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند. عموم افراد در بازه ای از زندگی خود احساس غم و اندوه می کنند. اما افسردگی اساسی با خلق و خوی افسرده در بیشتر مواقع روز، گاهی به ویژه در صبح، و از دست دادن علاقه به فعالیت ها و روابط عادی مشخص می شود ، علائمی که هر روز حداقل به مدت ۲ هفته وجود دارند. 9 علامت اختلال افسردگی اساسی عبارتند از: حالت افسردگی،از دست دادن علاقه یا لذت در بسیاری یا همه فعالیت ها،مشکلات خواب،کاهش یا افزایش قابل توجه وزن،حرکات سریع یا کندتر که دیگران متوجه آن می شوند،خستگی یا کم انرژی بودن،مشکل در فکر کردن یا تصمیم گیری،افکار گناه یا بی ارزشی،افکار مکرر مرگ یا خودکشی یا اقدام به خودکشی.مطالعه بیشتر: اختلال دو قطبی
دو قطبی ( Bipolar Disorder )
در این اختلال فرد بین دو فاز افسردگی و سرخوشی در رفت و آمد است. زمانی که در فاز افسردگی هستند علایم زیر را دارند: اختلال در خواب، کم حرف زدن، بی تحرکی، بی حوصله هستند، انگیزه کار کردن ندارند، انگیزه ی فعالیت های اجتماعی را ندارند، از کار هایی که در گذشته برایشان لذتبخش بود دیگر لذت نمی برند،ترجیح می دهند در خلوت خودشان باشند و در این مرحله میل جنسی و اشتهای آتها کاهش پیدا می کند. در فاز دیگر این اختلال، فرد کاملا در نقطه ی مقابل فاز اول قرار می گیرد یعنی در حالتی از سرخوشی و شیدایی است. در این حالت فکر می کند که همه چیز بر وفق مراد است و احساس می کند که در اوج قدرت قرار دارد و می توانند دنیا را تغییر دهد.