اضطراب وجودی شامل نگرانی‌هایی درباره زندگی، مرگ و خود هستی است. اگرچه این احساسات می‌توانند چالش‌برانگیز باشند، اما می‌توانند محرکی برای زندگی معنادارتر و رضایت‌بخش‌تر نیز باشند. معمول است که هر از گاهی درباره ماهیت جهان و جایگاه خود در آن سوال کنید، این سوالات وجودی بخشی طبیعی از زندگی با بسیاری از رازهای حل‌نشده هستند. اما اگر این سوالات به فعالیت‌های روزمره شما آسیب بزنند و احساس نگرانی، وحشت یا ترس شدید ایجاد کنند، ممکن است با اضطراب وجودی روبرو باشید – . اگر درباره وجود یا آنچه پس از آن می‌آید نگران هستید، مطمئن باشید که تنها نیستید. اما این مسئله همیشه از استرس آن نمی‌کاهد. با صرف زمان برای درک و پرداختن به احساسات وجودی خود، می‌توانید به آرامش ذهن بیشتری دست یابید و زندگی‌ای را که دوست دارید زندگی کنید. این مقاله یک راه برای شروع ارائه می‌دهد.
احساس اضطراب وجودی چگونه است؟
طبق یک بررسی پژوهشی در سال ۲۰۱۶ از انجمن روان‌شناسی آمریکا، بحران‌های وجودی بخشی از زنده بودن هستند. در ظاهر، آن‌ها ممکن است به‌نظر تجربیات منفی بیایند، اما پژوهشگران پیشنهاد می‌کنند که آن‌ها نماد یک سفر مهم هستند – سفری که می‌تواند زندگی و انتخاب‌های شما را بهتر کند.
هیچ علائم یکسانی برای همه در اضطراب وجودی وجود ندارد. برخی از علائم آن شامل موارد زیر است:
- تجربه ترس، نگرانی یا وحشت مکرر
- زیر سوال بردن باورها، ارزش‌ها یا انتخاب‌ها
- دشواری در تصمیم‌گیری
- احساس اینکه زندگی همیشه قرار است سخت باشد
- مشغولیت فکری با ایده‌های وجودی
- عقب‌نشینی از فعالیت‌های روزانه
- منزوی شدن از دیگران
- احساس تنهایی
- احساس گناه یا شرم
- احساس بی‌معنا بودن زندگی
علائم جسمی اضطراب وجودی
اگر سؤالات شما باعث غم، ناامیدی یا ناتوانی در شما می‌شود، ممکن است با افسردگی وجودی روبرو باشید. مانند هر نوع اضطرابی، اضطراب وجودی نیز ممکن است نشانه های جسمی داشته باشد مانند:
- بی‌قراری
- تنش عضلانی
- لرزش
- تپش قلب سریع
- خستگی
- بی‌خوابی
- مشکلات گوارشی
- دشواری در تمرکز
- تجربه حملات پانیک
حملات پانیک مرتبط با اضطراب وجودی
حملات پانیک ممکن است بسیار ترسناک باشند، اما معمولاً یک وضعیت اضطراری پزشکی نیستند. می‌توانید با راهبردهایی مانند صحبت با یک عزیز، انجام تمرینات تنفس عمیق، و فعالیت‌های ورزشی سبک، پانیک خود را آرام کنید. تجربه حملات پانیک برای هر فرد متفاوت است. شما ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- تپش قلب
- تعریق
- لرزش شدیدتر
- تنگی نفس
- درد یا گرفتگی قفسه سینه
- حالت تهوع
- گیجی
- تغییر دمای بدن
- بی‌حسی یا گزگز
- احساس جداشدگی از واقعیت
- ترس از دست دادن توان ذهنی یا «دیوانه شدن»
- ترس از از دست دادن کنترل
- ترس از مرگ
آیا اضطراب وجودی همان اضطراب مرگ است؟
اضطراب درباره مرگ ممکن است به اضطراب وجودی کمک کند، اما دقیقاً یکسان نیستند. برای مثال، در یک بررسی در سال ۲۰۱۶، محققان اشاره کردند که عوامل خطرزا برای توسعه اضطراب وجودی شامل موارد زیر در گروهی از شرکت‌کنندگان بود:
- اضطراب مرگ
- تمایلات مذهبی
- تمایلات معنوی
به‌طور کلی، اضطراب‌های وجودی نه تنها شامل ترس از مرگ بلکه شامل ترس از خود هستی نیز می‌شوند.
چه عواملی باعث یا محرک اضطراب وجودی می‌شوند؟
هر کسی در برخی مواقع اضطراب را تجربه می‌کند، معمولاً به دلیل استرس ناشی از کار، سلامتی، پول یا روابط. نگرانی‌های وجودی، برعکس، بیشتر درباره نمای کلی وجود، از آگاهی تا کیهان هستند. اضطراب وجودی شامل اندیشیدن درباره موارد زیر می‌شود:
- سرنوشت در مقابل اراده آزاد
- مرگ و زندگی پس از مرگ
- هدف زندگی
- نگرانی‌های اخلاقی
- انتخاب‌های گذشته و آینده
یک بحران وجودی (که ممکن است به‌علت اضطراب وجودی رخ دهد) اغلب پاسخی به مسائل بزرگتری است که شما بر خودتان درونی کرده‌اید.
برخی عوامل دیگر که در جهان امروز می‌توانند اضطراب وجودی را تحریک کنند شامل موارد زیر هستند:
- تجربه‌های تروماتیک: نظیر سوءاستفاده، یک رویداد بزرگ سلامتی یا طلاق
- تغییرات بزرگ زندگی: نظیر اسباب‌کشی، فارغ‌التحصیلی یا بچه‌دارشدن
- بحران‌های بزرگ‌مقیاس: نظیر پاندمی کووید-۱۹، جنگ یا تغییرات آب‌وهوایی
- ناشناخته‌ها: مانند امکان وجود زندگی پس از مرگ، بیگانگان یا ارواح
- تغییرات اجتماعی: مانند استفاده از هوش مصنوعی یا رسانه‌های اجتماعی
تاثیر محتوای منفی بر اضطراب وجودی
در یک مطالعه در سال ۲۰۲۴، محققان دریافتند که “doomscrolling” (تعریف‌شده توسط محققان به‌عنوان مصرف بیش از حد محتوای منفی) باعث اضطراب وجودی به همراه بدبینی درباره طبیعت انسانی در میان شرکت‌کنندگان آمریکایی و ایرانی شد. در همین حال، یک بررسی در سال ۲۰۲۱ یافت که پاندمی کووید-۱۹ باعث اضطراب وجودی گسترده در میان مردم سراسر جهان شد.
برخی سوالات وجودی رایجی که ممکن است به اضطراب منجر شوند شامل موارد زیر هستند:
- پس از مرگ چه اتفاقی می‌افتد؟
- هدف ما روی زمین چیست؟
- آیا زندگی‌ام با اصالت است؟
- خود چیست؟
- چرا اتفاقات مضر روی زمین می‌افتند؟
- چرا رویا می‌بینیم؟
- آیا در جهان تنها هستیم؟
با اینکه این سوالات طبیعی هستند، اگر باعث ترس، وحشت یا نگرانی در شما شوند، ممکن است با اضطراب وجودی سروکار داشته باشید.
5 روش آرام کردن اضطراب وجودی
مانند خود زندگی، فرآیند آرام کردن اضطراب وجودی می‌تواند یک سفر بسیار فردی باشد. این می‌تواند سفری باشد که با عزیزان به اشتراک گذاشته می‌شود.
برخی روش‌ها برای آرام کردن اضطراب وجودی شامل موارد زیر هستند:
- رویکردهای درمانی: این‌ها شامل درمان‌های وجودی و رفتاردرمانی شناختی (CBT) هستند و روش‌های موثری برای پرداختن به الگوهای فکری و رفتاری شما به‌منظور کمک به زندگی‌ای است که دوست دارید. لاگوتراپی یک تکنیک درمانی است که بر یافتن معنا در زندگی تأکید دارد و ممکن است بسیاری از نگرانی‌های وجودی را تسکین دهد.
تکنیک‌های ذهن‌آگاهی: می‌توانید مدیتیشن، تمرینات تنفسی و یوگا را امتحان کنید که می‌توانند شلوغی ذهنی شما را آرام و ضربان قلب شما را کاهش دهند و به طور کلی علائم اضطراب را تسکین دهند. - سبک زندگی سالم و متعادل: داشتن رژیم غذایی متعادل، خواب کافی و ورزش، و زمان کافی در فضای باز و با عزیزان می‌تواند علائم اضطراب را آرام کند و به شما کمک کند در لحظه حضور داشته و متعهد و فعال به زندگی باشید.
- اشتراک‌گذاری احساسات خود: این کار می‌تواند نگرانی‌های وجودی شما را تسکین دهد و به شما اجازه دهد با دیگران در سطحی عمیق‌تر ارتباط برقرار کنید.
- تعریف ارزش‌های خود: فهمیدن ارزش‌ها و مهم‌ترین چیزها در زندگی گام‌های اول به‌سوی به کارگیری آن‌هاست. زمانی که بر اساس ارزش‌هایتان زندگی می‌کنید، می‌توانید تصمیماتی بگیرید که به آن‌ها اطمینان دارید و وجودی را که واقعاً ارزشمند می‌دانید و گرامی می‌دارید زندگی کنید.
یافتن معنا در زندگی خود: برخی از افراد این کار را از طریق معنویت، مذهب، یا فلسفه انجام می‌دهند. دیگران ممکن است این کار را از طریق کار، داوطلبی یا روابط شخصی بیابند. - نگهداری از روحیه مثبت: طبق گفته برخی کارشناسان، این امر به درک زندگی به عنوان معنادار مرتبط است. با ارزش‌گذاری بر شادی خود، ممکن است دریابید که زندگی شما به‌طور قابل‌توجهی بهتر و معنادارتر می‌شود.
- توجه به خودمجازی: نشان دادن مهربانی، عشق و بخشش به خود می‌تواند بسیاری از مسائل در زندگی، از جمله اضطراب‌های وجودی را حل کند. گرچه اضطراب وجودی ممکن است چالش‌بر انگیز باشد، بسیاری از کارشناسان معتقدند که می‌تواند فرصت‌های مهمی برای رشد پس از تروما ایجاد کند. این می‌تواند الهام‌بخش تغییر به‌سوی زندگی‌ای باشد که از نظر شما پر از رشد، غنا و ارزش واقعی است.
مدت زمان اضطراب وجودی چقدر است؟
هیچ زمان معینی برای طول کشیدن اضطراب وجودی وجود ندارد. مانند دیگر اشکال اضطراب، ممکن است از چند دقیقه تا ماه‌ها طول بکشد. در عین حال، حملات پانیک معمولاً فقط ۲ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشند. اگر اضطراب وجودی منظم یا پانیک به‌طور قابل‌توجهی زندگی روزمره شما را مختل می‌کند، ممکن است دارای یک اختلال اضطرابی باشید. اگر این‌طور هستید، این دلهره وجودی نیازی به پایانی به این شکل ندارد. می‌توانید اقداماتی را انجام دهید تا آرامش بیشتری پیدا کنید و خوب زندگی کنید.