قهر

قهر نوع خاصی از خشم و عصبانیت است که خود را به گونه دیگری نمایان می کند . افرادی که مکانیزم قهر را بر می گزینند در عین حال که خشم خود را بسیار مرموزانه بروز می دهند با منطق و استدلال سعی می کنند خود را مبرا از خطا جلوه دهند .این افراد به جای محبت و عاطفه مملو از کینه ، تنفر و عقده های روانی هستند .
گاها قهر کردن برای کنترل رفتار طرف مقابل است به عبارت دیگر فرد قهرکننده چهارچوبی برای خود تعیین می کند و برای اینکه روابط خود را در آن چهارچوب و در راستای اهداف خود پیش ببرد از مکانیزم کنترل قهر کردن استفاده می کند . در واقع این مکانیزم از رشد نا یافتگی ناشی می شود مانند رفتار یک کودک در مقابل چیزی که خلاف میل او است. اینجا کودک به قهر متوسل می شود و پدر و مادر برای جلوگیری از ناراحتی کودک خواسته های او را می پذیرند و بدین گونه فرد می آموزد در بزرگسالی نیز با قهر کردن خواسته های خود را به کرسی بنشاند .
از زمانی که انسان پا به عرصه هستی می گذارد دو مقوله لذت و درد همواره با او همراه اند. روابط انسانی نیز بر این دو مقوله استوار هستند . بذر یک رابطه محبت آمیز می تواند از زمان کودکی به واسطه ی تربیت صحیح در ذهن کودک کاشته شده و رشد کند و در بزرگسالی سبب شود که فرد روابط خود را برمبنای معنا و لذت بنا کند در چنین روابطی طرفین برای رسیدن به خواسته های خود به قهر متوسل نمی شوند.
ممکن است به واسطه ی رفتار غلط والدین و شرایط اجتماعی و فرهنگی معنا و مفهوم رابطه در ذهن کودک به درستی شکل نگیرد و رابطه برای کودک معنای درد و رنج داشته باشد که اثرات آن در بزرگسالی گریبان گیر فرد می شود و او را در روابطی سرشار از خشم و قهر گرفتار می کند. می توان گفت افرادی که قهر را در روابط خود برمی گزینند از درون رنج کشیده و ترسیده هستند ، به بیان دیگر خشم درونی این افراد فرزندی حاصل از ازدواج ترس و رنج است .
افرادی که از مکانیزم قهر به صورت افراطی استفاده می کنند در دوران کودکی احساس دوست داشته شدن را تجربه نکرده اند و در بزرگسالی می خواهند با این مکانیزم درصدد جبران این مسئله برآیند و مهر و توجه دیگران را ازآن خود کنند در واقع این افراد از قهر به عنوان پارامتر اندازه گیری استفاده می کنند تا میزان رنجش ، وابستگی و دوست داشتن طرف مقابل را بسنجند و بدین شکل بهانه کافی برای تسلط بر روح و روان آن ها را داشته باشند و توجه و محبت دلخواه خود را بدست آورند .
معمولا پدیده قهر زمانی طولانی می شود که یکی از طرفین رابطه که به وسیله قهر طرف مقابل مورد آزار قرار گرفته است، به دنبال اصلاح رابطه باشد و اینگونه فرد قهرکننده می آموزد که هر چه بی احترامی و بی ادبی کند و در جهت منفی حرکت کند طرف مقابل بیشتر به سمت او خواهد آمد .
افرادی که بر قهر کردن دیگران صحه می گذارند ناآگاهانه سبب تشویق انسان های قهر کننده به خشم و قهر بیشتر می شوند .